Michael Crichton, Park Jurajski, CK #3 (maj-czerwiec)

Miałem w ramach swojego wyzwania do czytania klasyki, w tych miesiącach przeczytać Ziemię Jałową, T.S. Eliota. Jednak, recenzji tutaj nie będzie, z paru względów. Przede wszystkim dlatego, że tematyka tego utworu nie jest prosta, a na dodatek, jest to poezja -  nie czuję się na siłach, by opisać swoje wrażenia szerzej. Nie mówię, że nie warto przeczytać - polecam. Dodam chyba jako dodatek do podsumowania całego wyzwania. Ale czerwcu przeczytałem też inną książkę, zgoła innego rodzaju, którą też można uznać za coś w rodzaju klasyki. Więc teraz, po pół roku, wrzucam :D.

Zbierałem się kilka lat, by w ogóle przeczytać cokolwiek od Michaela Crichtona, w tym słynny Park Jurajski. Film widziałem już dość dawno, więc byłem ciekaw książki i wiedziałem, że raczej nie będę jej ciągle porównywał z filmem. Cóż, muszę powiedzieć, że nawet mi się podobało, choć to jeden z tych nielicznych przypadków, kiedy ekranizacja wiele nie ustępuje literackiemu pierwowzorowi.

Zasadniczo, fabuła jest chyba każdemu w zarysie znana. Szef znanej firmy biotechnologicznej, chce otworzyć park na fikcyjnej wyspie Isla de Nublar, u wybrzeży Kostaryki. Na testową wycieczkę, zaprasza prawnika Ronalda Gennaro, reprezentującego inwestorów, jak również ekspertów - paleontologów Allana Granta,Ellie Sattler i matematyka - Iana Malcolma. Na dodatek, dorzuca dwójkę swoich wnuków.

Okazuje, że w parku, najważniejszą atrakcją są wskrzeszone za pomocą inżynierii genetycznej dinozaury (acz nie tylko, pojawia się też na przykład, cearadaktyl). Personel, pokazuje gościom, jak ma działać park oraz jak w ogóle udało się doprowadzić do takiego dzieła. Jak większość wie, w wyniku sabotażu następuje awaria i na Isla de Nublar, zaczynają się kłopoty.

Tutaj mam uwagę, dla tych, którzy widzieli film Park Jurajski i zastanawiają się, czy w ogóle warto sięgać po wersję książkową. Powiedziałbym, że tak, jeżeli bardzo lubicie dinozaury. Tutaj wątków, tyczących się ich życia, jest zdecydowanie więcej, niż w tym filmie. Historia też jest zaprezentowana w inny sposób, trochę inaczej przedstawione są pewne postacie. Jednak, wymowa i zasadniczy przebieg, pozostają zasadniczo te same. Zatem, większość ludzi, bynajmniej nie musi sięgać po książkę - drastycznej różnicy nie ma. Chociaż, zasadniczo pisarstwo Crichtona polecam i osobiście bym zachęcał.

No dobra, zacznijmy może od tego, co mi się w Parku Jurajskim podobało. Zasadniczo, śp. Crichton świetnie potrafił świetnie prowadzić akcję. Jest wartka, ale nie leci na łeb, na szyję. Mimo, że kiedyś już widziałem film i tak byłem nieraz zaskoczony. Motywy bohaterów są zrozumiałe, są postaci zarówno przyzwoite, jak i zwyczajne szuje.

Bardzo mi się podoba to, w jaki sposób autor pokazał ignorancję ludzi, którzy igrają ze sprawami większymi od nich. Zapewne wielu w tym momencie pomyśli o "zabezpieczeniu", które miało zapobiegać samoistnemu rozmnażaniu się dinozaurów. Oczywiście, nie zadziałało, podobnie jak system, który miał je monitorować. Ale są też detale, których w filmie nie uświadczymy. Chociażby taki, jak paleobotanik, dr Sattler, zauważa jurajskie paprocie rozsadzone wokół basenu do pływania. Twórcy, chcieli uzyskać klimatyczny wygląd tego miejsca, kompletnie nie zdając sobie sprawy, że te rośliny są trujące. Takich szczegółów jest więcej.

Nie należy też przecenić wpływu jaki ta książka wywarła na postrzeganie dinozaurów wśród ludzi. Oczywiście, już wcześniej wśród specjalistów i pasjonatów, coraz bardziej rozpowszechnione było przekonanie, że nie były one, jak sądzono dawniej, tępymi, powolnymi gadami. Ale dzieło Crichtona ten pogląd rozpowszechniło. Zarówno roślinożerne, jak i mięsożerne dinozaury z Parku Jurajskiego, nie ustępują w niczym współczesnym ptakom, czy ssakom. To bardzo duży kontrast, w porównaniu chociażby do Świata Zaginionego, sir Arthura Conan Doyle'a. Bardzo lubię tamtą powieść, ale jednak bardzo dobrze widać przy porównaniu obydwóch rozwój naszej wiedzy z dziedziny paleontologii. Doyle w końcu starał się opierać na najlepszej wiedzy ze swoich czasów.

Oczywiście, książka ma też wady. Przede wszystkim, samo założenie, że dinozaury będzie można wskrzesić z kopalnego DNA jest raczej kulawe (pewnie będzie tu coś o tym więcej - bo zamówiłem i zamierzam się podzielić wrażeniami z tej książki). Mam także poważne wątpliwości, odnośnie samego funkcjonowania owego Parku. Oczywiście, matematyk Ian Malcolm, w pewien sposób, nieraz je wyraża. Nie da się na tak małym wycinku terenu, próbować odtworzyć złożonego systemu, w jakim żyły dinozaury i jeszcze liczyć, że się je utrzyma pod kontrolą. Jednak, mam wrażenie, że wspominany problem, pojawiłby się już podczas tworzenia tego Parku. Zwyczajnie ciężko pomieścić na takim, stosunkowo niewielkim terenie tyle zwierząt. Tym bardziej wielkich roślinożerców, które potrzebowały wielkiej ilości paszy. Także twórcy zapewne musieliby znacząco zmodyfikować swoje pomysły już na etapie budowy, a Park zapewne musiałby wyglądać znacząco inaczej.

Tym niemniej, jeśli potraktować tę powieść jako swego rodzaju ostrzeżenie w formie "przypowieści", to swoje zadanie spełnia.

Innym problemem, jest sposób pisania. Bohaterowie są zarysowani całkiem przyzwoicie, ale to w zasadzie tyle. Niektórzy są porządnymi ludźmi, inni nie, ale ciężko jest znaleźć kogoś, komu się będzie rzeczywiście kibicować. Ja chyba najbardziej polubiłem dra Granta, czy myśliwego Muldoona, który miał panować nad tym całym ambarasem. Ale szału nie nie ma.

Cóż, to byłoby na tyle. Mogę powiedzieć, że Park Jurajski w wersji książkowej jest dobry. Ale więcej raczej nie.

Ocena: 7/10.